حجت الاسلام عباس خوشاوی در گفتگو با خبرنگار مذهبی پایگاه خبری تحلیلی «ندای تفرش» با اشاره به سیره عملی امام مجتبی(ع) یکی از درس‌هایی که می‌توان از ایشان فراگرفت را درس سخاوت و بخشش دانست و گفت: پرداختن به این بُعد از ابعاد شخصیتی حضرت مجتبی(ع) از آن جهت موضوعیت دارد که گسترش مسئله سخاوت و نهادینه کردن آن، گذشته از اینکه روح بلند مهرورزی را در جامعه رشد می‌دهد، باعث رفع مشکلات اقتصادی و مالی در جامعه نیز خواهد شد.
وی با اشاره به آیات قرآن افزود: خدای متعال در قرآن کریم به انسان بخیل وعدۀ عذاب داده و بخل را به عنوان یکی از بدترین دردهای روحی انسان‌ها معرفی کرده است: «وَ لا یحْسَبَنَّ الَّذینَ یبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ منْ فضْلِهِ هوَ خَیراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَیطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ یوْمَ الْقِیامَهِ وَ لِلَّهِ میراثُ السماواتِ وَ الْأَرْض وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبیرٌ». «کسانی که بُخل می ورزند، و آنچه را خدا از فضل خویش به آنان داده، انفاق نمی کنند، گمان نکنند این کار به سود آنهاست؛ بلکه برای آنها شرّ است. به زودی در روز قیامت، آنچه را نسبت به آن بخل ورزیدند، همانند طوقی به گردن شان می افکنند، و میراث آسمان ها و زمین از آن خداست؛ و خداوند از آنچه انجام می دهید، آگاه است.»
استاد حوزه ادامه داد: در روایات زیادی از سخاوت و شخص سخی تمجید شده است. به عنوان نمونه رسول خدا(ص) می‌فرمایند: «السَّخِیُّ قَرِیبٌ مِنَ اللَّهِ قَرِیبٌ مِنَ النَّاسِ قَرِیبٌ مِنَ الْجَنَّهِ بَعِیدٌ مِنَ النَّارِ وَ الْبخِیلُ بعِیدٌ مِنَ اللَّهِ بَعِیدٌ مِنَ النَّاسِ بَعِیدٌ مِنَ الْجَنَّهِ قَرِیبٌ مِنَ النَّارِ وَ الْجاهِلُ السخِبیُّ أَحبُّ إِلَی اللَّهِ مِنَ الْعَابِدِ الْبَخِیل؛بخشنده و سخی به خدا، مردم و بهشت نزدیک و از آتش دور است و بخیل از خدا، مردم و بهشت دور و به آتش(دوزخ) نزدیک و جاهل سخی نزد خدا از عابد بخیل برتر است.»
حجت الاسلام خوشاوی بیان کرد: تمام معصومین(ع) در سخاوت مانند سایر فضیلت‌های اخلاقی سرآمد تمام انسان‌ها بوده و هستند.
وی به نمونه‌هایی از بخشندگی امام مجتبی(ع) اشاره و عنوان کرد: ابوهارون می‌گوید: به اتفاق جمعی از حجاج وارد مدینه شدیم. گفتیم خوب است خدمت امام حسن(ع) برسیم. شرفیاب حضور حضرت شدیم و گزارشی از سفر خود به ایشان عرض کردیم. پس از خداحافظی، امام برای هر کدام از ما چهار صد سکه فرستاد. ما به فرستادۀ حضرت گفتیم: ما که نیازی نداریم. فرستاده اش گفت: احسان امام را رد نکنید. ما خود دوباره خدمت حضرت رسیدیم و عرض کردیم: وضع مالی ما خوب است و نیازی به پول‌هایی که فرستادید، نداریم. حضرت فرمود: مرحمتی مرا باز نگردانید و من اگر بدین حال نبودم و مشکل مالی نداشتم، این مقدار برای شما کم بود؛ اما به شما هدیه‌ای دادم و این اخلاق را از حضرت حق آموخته ام که چون روز عرفه می‌رسد، می‌گوید: بندگانم پریشان نزد من آمده و خواستار رحمت من هستند، من شما را گواه می‌گیرم که نیکوکاران شان را بخشیدم و شفاعت نیکوکاران را دربارۀ بدکاران پذیرفتم.
این استاد حوزه ادامه داد: یکی از ضرورت‌های ارزشمند اخلاقی، حفظ آبرو و شخصیت نیازمندان و درخواست کنندگان است.
حجت الاسلام خوشاوی در ادامه داستان دیگری از امام حسن(ع) اشاره و عنوان کرد: روزی شخصی خواست تا حاجتش را به امام حسن(ع) بیان کند، امام فرمودند: خواسته‌ات را بنویس و بیاور. وقتی او نامه‌اش را نوشت و تحویل داد، حضرت دو برابر آنچه را نوشته بود، به او عطا کرد. حاضران عرض کردند: چه نامۀ پر برکتی بود، حضرت فرمودند: «بِرکتُها عَلَینا اعْظَمُ حینَ جَعَلَنا لِلْمَعْروفِ اهلًا اما عَلِمْتَ انَّ الْمَعْروفَ ما کانَ ابْتِداءً مِنْ غَیرِ مَسْأَلَهٍ؛ برکت آن برای ما بیش تر است؛ چراکه ما را جایگاه و صاحب نیکی دانسته و به امید بخشش به سوی ما آمده است. آیا نمی دانی نیکی آن است که پیشاپیش، بدون درخواست انجام شود؟»
وی به سخاوت امام حسن(ع) در زمان حیات امیرالمومنین اشاره و بیان کرد: امام حسن(ع) حتی در زمان حیات پدر بزرگوارشان، امام علی(ع)، به بخشندگی معروف بودند، در منابع تاریخی ذکر شده است که پیش از خلافت امام علی(ع) افرادی برای طلب غذا و کمک به ایشان مراجعه می‌کردند و امام آنها را به نزد پسر ارشدشان امام حسن(ع) می‌فرستادند.
استاد حوزه ادامه داد: امام حسن(ع) در زمان خلافتشان نیز احسان و بخشندگی داشتند و معروف است که این بخشش‌ها از اموال شخصی خودشان بوده و هرگز از اموال بیت‌المال فضل و بخششی صورت نگرفته است، اضافه کرد: سایر خلفا مثل معاویه از کیسۀ خلیفه بخشش‌هایی داشتند و از محل پول مردم، از اطرافیان خود پذیرایی می‌کردند، اما امام با اموال شخصی خود نه‌تنها از اطرافیان خود، بلکه از کل کوفه پذیرایی می‌کردند.
حجت الاسلام خوشاوی افزود: امام حسن(ع) ۳مرتبه تمام اموال و دارایی‌ها مثل پول و غذا و حتی کفش خود را بخشیدند، این تقسیم اموال مربوط به دورانی است که خلافت به معاویه واگذار شده و امام مثل یک شهروند معمولی از کوفه به مدینه بازگشتند. این دوران حدود ۱۰ سال به طول انجامید و در این ۱۰ سال، امام حسن مجتبی(ع) حداقل ۳ مرتبه هر آنچه از اموال دنیا داشتند را بین فقرا و نیازمندان تقسیم کردند.
وی ادامه داد: در واقع کمک به فقرا از جمله فعالیت‌های راهبردی امام(ع) در مدینه بود که عمدۀ این کمک‌ها از عایدات موقوفات و صدقات پیامبر (ص) و امام علی (ع) و حضرت فاطمه (س) و اموال شخصی آن حضرت تأمین می‌شد. کمک به فقرا و مستمندان آنچنان در سیرۀ امام مجتبی(ع) اهمیت داشته است که آن حضرت دوبار نیمی از ثروت خود را صدقه داد.
استاد حوزه در پایان خاطرنشان کرد: در واقع آن حضرت پناهگاه دل‌های نیازمندان بود و تا حد ممکن دیگران را ناامید نمی‌ساخت و هیچ فقیری از در خانه او دست خالی باز نمی‌گشت، حتی اگر نزد امام(ع) چیزی نبود که به نیازمند بپردازد، لیکن آن حضرت با رفتاری کریمانه، خشنودی فرد نیازمند را محقق می‌ساخت.
انتهای خبر/
