به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «ندای تفرش»؛ اعظم عسکری. کارشناس سواد رسانه ای شهرستان تفرش در آستانه روز جهانی کودک در یادداشتی نوشت: روز جهانی کودک، فرصتی است برای بازخوانی مسئولیتهای جمعی ما در برابر زیباترین و آسیبپذیرترین گروه اجتماعی. کودک، صرفاً «موضوع تربیت» نیست، بلکه «صاحب حق» است؛ انسانی کامل در حال رشد که سند ملی حقوق کودک و نوجوان (۲۷ بهمن ۱۳۹۹) او را مرکز عدالت، تربیت و حیات فرهنگی جامعه معرفی میکند.
بخش اول: کودک، شهروند کوچک با حقوق بزرگ
در نگاه این سند، کودک دارای حقوق تام انسانی است؛ از حق حیات و رشد گرفته تا حق آموزش، سلامت، احترام و امنیت روانی.
بر اساس ماده ۳، در هر سیاست، تصمیم یا برنامهریزی باید «مصلحت کودک» مقدم بر هر مصلحت دیگر باشد. این اصل طلایی، تعیینکنندهی مرزهای اخلاقی دولت و مردم در همهی عرصههاست از خانه تا فضای عمومی.
همچنین ماده ۶ و ۸ بر حفظ کرامت کودک و مصونیت او از هرگونه خشونت جسمی یا روانی تأکید دارد. کودک باید در محیطی امن، محترمانه و با فرصتهای برابر رشد کند. هیچ تبعیضی اعم از جنسیت، قومیت یا وضعیت اقتصادی نباید مانع شکوفایی او شود.
بخش دوم: کودک و رسانه؛ تربیت در عصر تصویر
رسانهها در عصر دیجیتال نه فقط مبلّغ فرهنگ، بلکه سازندهی فضای روانی کودکاناند.
در ماده ۱۷ سند ملی، به صراحت آمده است که دولتها باید زمینهی دسترسی کودکان به اطلاعات مفید و تربیتی را فراهم کنند و رسانهها باید به انتشار محتواهایی بپردازند که سلامت جسمی، روانی، اخلاقی و اجتماعی کودک را ارتقا دهد.
رسانه مسئول است؛ زیرا هر تصویر، تیتر یا پیام میتواند الگویی از رفتار و ارزش یا برعکس، منبع تحریف و آسیب باشد. کودکان مخاطبان بیدفاعاند، نه ابزار تبلیغاتی. بنابراین، تولید و پالایش محتوای رسانهای باید بر اساس اصولی چون رازداری، صداقت، احترام و تناسب سنی مخاطب باشد.
امروزه چالش بزرگ، تربیت رسانهای خانوادههاست یادگیری اینکه هر کلیک یا اشتراکگذاری میتواند آیندهی اخلاقی کودک را متأثر سازد.
بخش سوم: کودک، عفت و حیا؛ پناهگاه آرامش معنوی
در مواد ۵ و ۷ سند ملی حقوق کودک و نوجوان، بر آموزش بر پایهی ارزشهای فرهنگی و دینی و رعایت کرامت انسانی تأکید شده است. مفهوم عفت و حیا در این چارچوب نه محدودسازی، بلکه پاسداری از سلامت اخلاقی، آرامش ذهنی و ایمنی روانی کودک است.
رعایت حیا و مرزبندی رفتاری در آموزش جنسی، پوشش، گفتار و تعاملات اجتماعی نقش بنیادینی در شکلگیری هویت سالم دارد. این سند تصریح میکند که کودک باید پیش از بلوغ، با آموزههای شرعی و تربیتی آشنا شود تا بتواند از خود در برابر ناهنجاریها و سوءاستفادهها محافظت کند.
جامعهای که به تربیت پاکی، احترام و حیا در کودکان اهمیت میدهد، جامعهای است که در برابر موج مصرفگرایی، خشونت و بیهویتی مقاومت میکند.
آیندهای که از صداقت کودک آغاز میشود:
روز جهانی کودک فرصتی است برای بازسازی نگاهها؛ از کودک نه به عنوان «مسئول فردا»، بلکه «حقدارِ امروز» یاد کنیم.
اگر رسانهها صادقانه برای آموزش و واداشتن به احترام تلاش کنند، اگر خانوادهها گفتوگو را جایگزین دستور و تهدید کنند و اگر سیاستگذاران، مصلحت کودک را ستون تصمیمهای خود بدانند آنگاه جامعهای خواهیم داشت که در آن کودکی یعنی آزادی، امنیت و کرامت.
کودک، تجسم پاکی انسان است؛ و بزرگترین وظیفهی ما، پاسداری از این پاکی در جهان پرهیاهوی امروز است.
انتهای خبر/
