ماندانا موسوی شبستری در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ندای تفرش»؛ گفت: در آینهای از نور و عصمت، بانوی دو عالم، حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها)، حضور اجتماعی خویش را نه در مسیر جاهطلبی و قدرتنمایی، که در مدار تکلیف و اطاعت از حضرت حق ترسیم نمود. ایشان که «سیّده نساء العالمین» و ملکوتنشین عرش معنویت بودند، هر گام در عرصه جامعه را چون عبادتی ناب و پلکانی برای تقرب به قرب الهی برداشتند.
ندای تفرش: سلام با تشکر از شما که قبول زحمت فرمودید ،ممکنه خودتون را برای ما معرفی بفرماید؟
با سلام و عرض احترام ،بنده ماندانا موسوی مشاور و مدرس دانشگاه و فعال فرهنگی در حوزه زن و خانواده هستم که علاقه خاصی به تحقیق در عرصه های اجتماعی حوزه زنان دارم و در همین راستا تألیفاتی هم داشتم
ندای تفرش: به نظر شما امروز با ما همراه هستید تا درباره یکی از اسوههای بیبدیل تاریخ، حضرت فاطمه زهرا (س)، و الگوبرداری از سیره اجتماعی ایشان گفتگو کنیم. به نظر شما، کلید اصلی درک حضور اجتماعی حضرت زهرا (س) چیست؟
کلید اصلی در حضور اجتماعی حضرت زهرا(س) «تکلیفمداری» ایشان است. ایشان حضور در عرصه جامعه را نه بر اساس تمایلات شخصی یا جاهطلبی ، بلکه بر مبنای تشخیص و انجام «تکلیف الهی» قرار داده بودند. از دفاع در مسجد تا پشتیبانی از جبهه، همه پاسخ به یک ندای آسمانی بود.
ندای تفرش: جالب است. شما به «تکلیف الهی» اشاره کردید. اما مگر نه اینکه ایشان مقامی ملکوتی داشتند؟ این جایگاه عالی چگونه با فعالیتهای زمینی ایشان هماهنگ بود؟
موسوی: دقیقاً نکته عمیقی را مطرح کردید. این همان پارادوکس ظاهری است که سیره فاطمی آن را حل میکند. حضرت زهرا (س) در اوج قرارگیری در ملکوت، «منبع نزول رحمت» برای زمین بودند. مقام عرشی ایشان، منبع انرژی و بینش برای خدمت به بشر بود. مانند خورشیدی که در آسمان است اما نور و گرمایش به زمین میرسد. بنابراین، فعالیت اجتماعی ایشان نه تنها تناقضی با مقامشان نداشت، بلکه تجلی همان رحمت واسعه الهی در سطح جامعه بود.
البته این حضور سه دستاورد کلیدی داشت: ارتقای کرامت زن، تعریف جدیدی از قدرت مبتنی بر ایمان و معرفت (که خطبه فدکیه نمونه اعلای آن است) و تبدیل خانه به کانونی برای فرهنگسازی و تربیت انسانهای تاریخساز.
ندای تفرش: پس میتوان گفت ایشان یک «مدیریت» حکیمانه میان ابعاد مختلف زندگی داشتند؟
موسوی: قطعاً. این را «عمل متوازن» مینامیم. ایشان به گونهای عمل میکردند که همه مسئولیتهایشان اعم از همسری، مادری، دختری پیامبر و نقش اجتماعی، در یک چارچوب واحد به نام «ادای تکلیف» معنا مییافت و هیچکدام قربانی دیگری نمیشد. این همان «مدیریت فاطمی» است.
ندای تفرش: با توجه به این مبانی، برای یک زن در جهان پیچیده امروز، الگوگیری عملی از این سیره چگونه ممکن است؟ آیا راهکار مشخصی وجود دارد؟
موسوی: بله، میتوان یک «نقشه راه عملی» پنجمرحلهای ترسیم کرد:
مرحله اول، بازتعریف تکلیف:زن امروز باید با خودشناسی و خداشناسی، تکلیف خاص خود را در شرایط کنونی شناسایی کند. تکلیف هرکس منحصر به فرد است.
مرحله دوم، تزکیه نیت:پیش از هر اقدام، باید نیت را از آلودگیهای خودنمایی و قدرتطلبی مادی پالایش کرد و آن را تنها برای رضای خدا خالص نمود.
مرحله سوم، تلفیق عفت و فعالیت:باید ثابت کرد که میتوان با حفظ کامل حجاب، وقار و عفت، مؤثرترین حضور را داشت. عفت حفاظی نورانی است.
مرحله چهارم، اولویتبندی حکیمانه:این همان مدیریت فاطمی است. برنامهریزی نه بر اساس خواستههای نفس، بلکه بر مبنای «اولویتهای الهی» و ایجاد توازن میان مسئولیتهای گوناگون.
مرحله پنجم، پیوند عبادت و فعالیت:این نگاه ملکوتی است. باید هر حرکت اجتماعی، از تحصیل تا اشتغال و فعالیت فرهنگی، با یاد خدا آغاز شود و به قرب او ختم گردد. در این نگاه، تمام زندگی تبدیل به عبادت میشود.
ندای تفرش: کلام پایانی شما چیست؟
موسوی: حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) به بشریت آموخت که «حضور اجتماعی متعالی» از آسمان تکلیف آغاز میشود، در زمین تحقق مییابد و ثمرهاش بازگشت به ملکوت است. الگوبرداری از ایشان، یک «انقلاب درونی» است؛ جایگزینی «بایدهای الهی» به جای «خواستنهای نفس». اگر بانوان جامعه ما این انقلاب را محقق کنند، حضوری تکلیفمدار، عفتآمیز و تأثیرگذار خواهند داشت که هم زمین را آباد میکند و هم روح را به ملکوت عرشیان نزدیک.
پروردگارا! این توفیق را به همه ما عطا فرما. آمین.
انتهای خبر/
