فاطمه گنجعلی در گفتگو با خبرنگار سلامت پایگاه خبری تحلیلی «ندای تفرش»؛ با اشاره به کرامت سالمندان از منظر آیات و روایات گفت: سالمند در خانواده، موهبتی الهی و گوهری گرانبها هستند الْبَرَکَهُ مَعَ أَکَابِرِکُمْ؛ وجود پیران سالخورده بین شما، باعث افزایش فیض ربوبى و بسط نعمت‌هاى الهى است (پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله؛ نهج الفصاحه، ص ۲۲۲) سالمند در میان خانواده اش همچون «پیامبر» است در میان امتش. (پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله؛ مشکاه الأنوار فی غرر الأخبار، ج ۱، ص ۳۴۳)
وی با اشاره بر اهمیت دوره سالمندی ادامه داد: پشتوانه‌ای برای زندگی با عزت سالمندان، نسل پیش از ما هستند که سال‌ها تلاش کرده‌اند تا ما امروز در آرامش زندگی کنیم. اکنون نوبت ماست که با حمایت‌های اجتماعی و انسانی، به آن‌ها کمک کنیم تا دوران سالمندی را با آرامش، عزت و امید سپری کنند.
حمایت اجتماعی از سالمندان
کارشناس جوانی جمعیت به معنای حمایت اجتماعی اشاره و بیان کرد: حمایت اجتماعی به مجموعه‌ای از خدمات، توجهات و روابط انسانی گفته می‌شود که سالمندان را از نظر روحی، عاطفی، اقتصادی و خدماتی پشتیبانی می‌کند. این حمایت می‌تواند از سوی خانواده، دوستان، همسایگان، نهادهای اجتماعی و دولت باشد.
گنجعلی با اشاره به اهمیت حمایت اجتماعی از سالمندان عنوان کرد: حمایت اجتماعی باعث کاهش احساس تنهایی و افسردگی، افزایش امید به زندگی، حفظ عزت نفس و کرامت سالمند، کمک به استقلال بیشتر در زندگی روزمره، پیشگیری از مشکلات جسمی و روانی را در پی دارد.
کارشناس سلامت خانواده به برخی نمونه‌هایی از حمایت اجتماعی مؤثر برای سالمندان اشاره و عنوان کرد:
- حمایت خانوادگی: توجه، همراهی، گفتگو، و احترام به نیازها و تصمیم‌های سالمند
- حمایت همسایگان و دوستان: احوال‌پرسی، کمک در امور روزمره، همراهی در فعالیت‌ها
- خدمات دولتی و اجتماعی: خدمات درمانی، مشاوره‌ای، بیمه‌ای و مراقبتی برای سالمندان
- امکانات محلی: فراهم کردن مکان‌هایی مانند پارک‌ها، خانه‌های سلامت، باشگاه‌های فرهنگی برای حضور سالمندان
- ارائه خدمات مشاوره‌ای: برای کمک به مدیریت احساسات، استرس، سوگ یا تنهایی
وی به نقش سایرین در حمایت اجتماعی از سالمندان اشاره و بیان کرد: با سالمندان با احترام و محبت رفتار کنیم، به آن‌ها فرصت مشارکت اجتماعی و تصمیم‌گیری بدهیم، در صورت نیاز، آن‌ها را با مراکز خدمات حمایتی آشنا کنیم، اجازه ندهیم هیچ سالمندی احساس بی‌پناهی کند.
گنجعلی اظهار کرد: سالمندان اگرچه ممکن است از نظر جسمی نیازمند کمک باشند، اما از نظر روحی همچنان استوار و ارزشمندند. با حمایت اجتماعی، می‌توانیم به آن‌ها کمک کنیم تا با احساس امنیت، آرامش و احترام زندگی کنند
سالمند و سلامت روان
کارشناس جوانی جمعیت گفت: زندگی شاد در کنار آرامش ذهن با بالا رفتن سن، نه‌تنها بدن انسان دچار تغییراتی می‌شود، بلکه ذهن و احساسات نیز نیاز به توجه و مراقبت دارند. همان‌طور که سلامت جسم برای سالمندان مهم است، سلامت روان آن‌ها نیز نقش اساسی در کیفیت زندگی‌شان دارد.
وی به معنای سلامت روان اشاره و بیان کرد: سلامت روان به معنی داشتن احساس خوب، آرامش درونی، امید به زندگی، توانایی کنار آمدن با مشکلات، و برقراری روابط خوب با دیگران است.
گنجعلی در پاسخ به سوال چرا سلامت روان در سالمندان اهمیت دارد؟ عنوان کرد:
- سالمندان ممکن است احساس تنهایی، اضطراب، یا افسردگی داشته باشند
- تغییر در نقش‌های اجتماعی (مثل بازنشستگی یا دوری از فرزندان) می‌تواند روی روحیه آن‌ها تأثیر بگذارد
- بیماری‌های مزمن یا ناتوانی‌های جسمی ممکن است باعث کاهش اعتمادبه‌نفس شوند
کارشناس جوانی جمعیت با اشاره به راهکارهای ساده برای حفظ سلامت روان سالمندان عنوان کرد:
۱- برقراری ارتباط اجتماعی: دیدار با خانواده، دوستان و شرکت در جمع‌های دوستانه، حس تعلق و شادی را افزایش می‌دهد
2- حمایت عاطفی: شنیدن حرف‌های سالمندان و توجه به احساسات آن‌ها، باعث تقویت روحیه‌شان می‌شود
3- فعالیت‌های ذهنی: مطالعه، حل جدول، یادگیری مهارت جدید یا بازی‌های فکری برای تقویت ذهن مفید است
۴- ورزش و فعالیت بدنی: ورزش سبک مانند پیاده‌روی یا نرمش، نه‌تنها برای جسم بلکه برای روح نیز مفید است ۵- مراقبت از خواب: داشتن خواب کافی و منظم برای سلامت روان ضروری است
۶- کمک گرفتن در زمان نیاز: در صورت بروز علائم افسردگی یا اضطراب، مراجعه به پزشک یا روانشناس بسیار مهم است .
وی ادامه داد: اجازه بدهید سالمندان احساس مفید بودن داشته باشند، توانمند سازی سالمندان موجب افزایش عزت نفس آنان شده در کنار آمدن با استرس های زندگی به آنان کمک می کند، توانمند سازی سالمندان، محیط حمایت گر، سلامت در ابعاد مختلف منتج به تاب آوری سالمندان می گردد، توسعه ی ارتباطات و حمایت های اجتماعی، برخورداری از روابط عاطفی و اجتماعی محکم، عامل بسیار مهمی در سلامت روان انسان به شمار می‌رود.
گنجعلی به نشانه‌هایی که نباید در سالمندان نادیده گرفته شوند اشاره و بیان کرد:
- غمگینی یا بی‌حوصلگی طولانی
- بی‌خوابی یا خواب زیاد
- گوشه‌گیری از دیگران
- از دست دادن علاقه به فعالیت‌های روزمره
- احساس بی‌ارزشی یا ناامیدی اگر این علائم در سالمندی دیده شود، رسیدگی زودهنگام می‌تواند کمک بزرگی به بهبود وضعیت او کند
کارشناس سلامت خانواده در پایان خاطرنشان کرد: احترام به احساسات سالمندان و مراقبت از سلامت روان آن‌ها، نشانه‌ی فرهنگ و انسان‌دوستی ماست. بیایید با محبت، توجه و همراهی، به آن‌ها کمک کنیم تا دوران سالمندی را با آرامش و شادی سپری کنند.
انتهای خبر/
