به گزارش خبرنگار سلامت ندای تفرش؛ غلظت کلسیم و منیزیم در آب های طبیعی به طور کلی بسیار بیشتر از سایر کاتیون های چند ظرفیتی است. بنابراین به طور کلی سختی آب را غلظت یون های کلسیم و منیزیم در آب می دانند. میزان سختی آب باید در حد استانداردهای مشخص شده باشد. در صورت عدم تطابق مقدار سختی آب با استانداردهای مشخص شده ممکن است دستگاه هایی مانند پمپ هاف مخازن و لوله کشی ها دچار مشکل بشوند.

سختی آب چیست؟

سختی آب ویژگی است که بر اثر وجود بیش از اندازه نمک‌های محلول کلسیم و منیزیم و مقداری آهن، منگنز، آلومینیوم و روی در آن پدید می‌آید و باعث می‌شود که به طور کلی و به خصوص در صنعت با مشکلاتی روبرو شوید.

آب سخت (Hard water) آبی است که در آن مقدار زیادی مواد معدنی حل شده، مخصوصا کلسیم و منیزیم وجود دارد. به طور ساده آبی که با صابون کف نمی کند آب سخت به شمار می رود. سختی آب قطعا به عنوان یک نگرانی برای سلامتی بدن به شمار نمی رود اما می تواند باعث آسیب های پوستی در بدن و همچنین در دراز مدت می تواند باعث آسیب رساندن به لوله و تاسیسات ساختمان شود.

نحوه ایجاد سختی آب

هنگام بارش باران در ارتفاعات و عبور آب باران از مسیر کوه ها تا اینکه به سفره های آب زیرزمینی و سد ها برسد، همواره مقادیر زیادی از املاح و عناصر موجود در این مسیر را در خود حل کرده و باعث ایجاد سختی آب می شود. با توجه به میزان املاح موجود در مسیر، میزان سختی نیز متفاوت می باشد. اصلی ترین عناصری که باعث ایجاد سختی در آب می شوند کلسیم و منیزیم می باشند. حال هرچه میزان کلسیم و منیزیم در این مسیر بیشتر باشد، میزان درصد سختی آب نیز بالاتر می رود و قابل درک است که در مناطق مختلف و با توجه به جغرافیای محلی متغیر باشد.

آب سخت معمولاً در آب های زیرزمینی (چاه ها) یافت می شود؛ زیرا آب در تماس مستقیم با مواد معدنی است که می توانند حل شوند. آب های سطحی (دریاچه ها، رودخانه ها یا نهرها) به طور کلی نرم با سطوح سختی بسیار کم هستند. مواد معدنی رایج حاوی کلسیم کلسیت و گچ هستند. یک ماده معدنی رایج منیزیم دولومیت است که حاوی کلسیم نیز می باشد. آب باران و آب مقطر نرم هستند، زیرا حاوی یون های کمی هستند.

تفاوت آب سخت و نرم

آب سخت حاوی غلظت بالایی از مواد معدنی محلول است که عموما شامل کلسیم و منیزیم و گاهی اوقات آهن می شود. اگر غلظت این عناصر در آب بیش از ۶۰ میلی گرم در لیتر باشد، آب سخت در نظر گرفته می شود. آب بسیار سخت می تواند حاوی بالای ۱۸۰ میلی گرم در لیتر از این عناصر باشد. در این سطح از سختی مواد معدنی بر روی وسایل مصرفی شما تأثیر می گذارد و رسوب بسیار زیادی را مشاهده خواهید کرد.

در مقابل آبی با مقدار اندک کلسیم یا منیزیم یا فاقد آن آب نرم محسوب می شود. آب باران به طور طبیعی نرم است. البته با حذف کلسیم و منیزیم با روش های شیمیایی نیز می توان آب نرم تولید کرد.

میزان سختی آب آشامیدنی چقدر باید باشد؟

با توجه به اینکه پایین یا بالا بودن بیش از اندازه سختی آب منجر به بیماری های متعدد در انسان می شود، به همین علت باید سختی آب آشامیدنی در تصفیه خانه ها در حد استاندارد قرار گیرد. بر اساس آنچه سازمان بهداشت جهانی اعلام نموده است بالاترین حد استاندارد درجه سختی آب ۱۰۰ و کمترین حد آن ۳۰ می باشد. البته در اغلب شهرهای ایران درجه سختی آب حدود ۲۰۰ میلی گرم بر لیتر می باشد.

دستگاه اندازه گیری سختی آب

سختی آب با تعیین غلظت یون کلسیم و منیزیم در نمونه آب مورد بررسی اندازه گیری می شود. بدین منظور ابتدا سختی کل آب و سپس سختی کلسیمی ارزیابی و محاسبه می شود. در گذشته سختی آب با اندازه‌ گیری ظرفیت آن در رسوب کردن صابون اندازه گیری می شد.

آب سخت و صابون یک راه ساده برای اندازه گیری کیفی سختی می باشد. زیرا هر چه سختی آب بیشتر باشد حل شدن صابون در آن کمتر و سخت تر خواهد شد. اندازه گیری سختی آب به شکل کمی با فرمول زیر برای ترسیم منحنی صورت می گیرد که یون های سدیم و منیزیم را اندازه گیری می کند.

H _{(mg/lit CaCO3)} =۱.۹۴۷_{(mg/lit CaCO3)} Ca + 3.818 _{(mg/lit CaCO3)} Mg

چرا باید سختی آب را کاهش دهیم؟

آب سخت به طور کلی برای سلامتی فرد مضر نیست، اما می تواند مشکلات جدی لوله کشی را در هر دو کاربردهای مسکونی و تجاری ایجاد کند. از عدم تشکیل کف در کاربردهای حمام و لباسشویی گرفته تا خرابی های پرهزینه در دیگ ها، برج های خنک کننده و سایر تجهیزاتی که آب را مدیریت می کنند، سختی آب یک مسئله جدی است. به عنوان یک راه حل می توان از سختی گیر استفاده کرد و یون های کلسیم و منیزیم را به راحتی با فرآیند تبادل یونی حذف کرد.

در ادامه به برخی از مضررات سختی آب و روش های کاهش سختی آب می پردازیم.

مضرات سختی آب

• وجود سولفات کلسیم و منیزیم باعث ایجاد رسوب در لوله ها می شود. لوله های آب خانگی، آب گرمکن و تاسیسات از جمله قسمت هایی است که آسیب می بینند.
• موجب مشکلات کلیوی مانند سنگ کلیه و مثانه و بیماری های گوارشی می شود.
• قدرت شویندگی در آب سخت کاهش می یابد. لباس ها در این آب اکثرا به رنگ تیره در می آیند.
• املاح موجود در صنایع نساجی و رنگ رزی تاثیر مخرب دارند.
• اگر سختی بیش از اندازه بالا باشد، موجب طعم بد و شور شدن آب می شود.
• سختی آب به دلیل از بین بردن اثر صابون، موجب التهاب پوست می شود. این عامل باعث خارش و خشکی پوست می شود.
• حمام سخت به دلیل فشار پایین آب. همچنین هنگام استفاده از شامپو یا صابون، به مقدار کافی کف نولید نمی شود .
• باعث فرسودگی و خرابی دستگاه هایی مانند ماشین لباسشویی، اتو و… می شود.

اثرات آب سخت بر روی لوله کشی خانگی و صنعتی

آب سخت حاوی میزان بالایی از مواد معدنی است که هنگام نفوذ آب از طریق رسوبات سنگ آهک و گچ تشکیل می شود. آب سخت حاوی درصد زیادی کربنات کلسیم و منیزیم است و این همان چیزی است که آب را سخت می کند. یکی از رایج ترین شاخص های آب سخت کمبود کف هنگام استفاده از آب با صابون است. سختی آب یک نگرانی بزرگ است و یک راه حل موثر استفاده از نرم کننده آب است که به حذف کلسیم از آب کمک می کند.

نشانه وجود سختی آب

• لکه های قرمز بر روی سینک و توالت
• طعم و بوی بد آب
• بسته شدن لوله های آب
• رسوب در سماور و کتری
• وجود لکه های سفید بر روی ظروف بعد از شست و شو

روش های کاهش سختی آب

برای کاهش سختی آب در مصارف خانگی و برخی از کاربردهای صنعتی، روش های مختلفی استفاده می سود. این سختی گیرها بسیار کارآمد هستند و در صورت نگهداری مناسب می‌ توانند تمام سختی‌ها را از بین ببرند. در ادامه به برخی از روش های کاهش سختی آب می پردازیم. با ما همراه باشید.

• آب شیرین کن صنعتی (اسمز معکوس – دستگاه تصفیه آب صنعتی)
• کاهش سختی با استفاده از فیلتر کربنی
• سختی گیر مغناطیسی
• تزریق آهک
• با استفاده از سرکه سفید
• جوشاندن آب
• با استفاده از جوش شیرین

انتهای پیام/